Weterynaria: Mięśnioochwat - pierwsza pomoc w 'chorobie poświątecznej'

Data publikacji: 2017-01-02
Detal kopyta wysiłek

 

 

Choroba zwana przez wielu koniarzy poświąteczną, występuje w literaturze pod nazwą miopatii przeciążeniowej, mioglobinurii porażennej czy mięśniochwatu. Jej potoczne miano związane jest z momentem najczęstszego występowania objawów – zwykle pojawiają się u koni, które dzień wolny od pracy spędziły w stajni, a kolejnego dnia podczas treningu ujawniły objawy choroby mięśni. Miopatia przeciążeniowa pojawia się równie często po ekstremalnym wysiłku, np. podczas zawodów sportowych. 

 

Jakie konie chorują najczęściej?

Dawniej mięśniochwat występował powszechnie u koni zimnokrwistych, głównie ze względu na ich wykorzystywanie do prac polowych i transportu. Choroba ta może wystąpić u koni wszystkich ras, przy czym obecnie najczęściej spotyka się ją u kłusaków i koni wyścigowych, ze względu na ogromne obciążenia treningowe, jakim są one poddawane.

Rasami predysponowanymi do nawracającej formy miopatii przeciążeniowej wywołanej zaburzeniami metabolicznymi (choroba spichrzeniowa polisacharydów – PSSM) są m.in. AQH (American Quarter Horse), APH (American Paint Horse), appaloosa, oraz konie zimnokrwiste - w tym belgijskie konie zimnokrwiste, perszerony.

 

Przyczyny choroby

  • zaburzenie regulacji transportu wapnia do komórek mięśniowych

  • obrzęk wewnątrzkomórkowy komórek mięśniowych prowadzi do śmierci komórek i uwalniania z nich barwnika – mioglobiny

  • mioglobina przedostaje się do krwi i jest wydalana przez nerki, co może prowadzić do ich uszkodzenia

  • obrzęk komórek mięśniowych prowadzi do napięcia powięzi i silnego bólu

  • w formie PSSM dochodzi do nieprawidłowego nagromadzenia polisacharydów w komórkach mięśniowych, na skutek nadmiernej syntezy glikogenu

 

Objawy kliniczne

  • w postaci łagodnej choroby:

    • objawy występują 5-10 minut po ropoczęciu treningu

    • niepokój

    • objawy łagodnej kolki

    • oddawanie słomkowo-żółtego moczu

    • sztywny chód z wygiętym grzbietem

  • w postaci umiarkowanej

    • ujawnia się zwykle 20-30 minut po rozpoczęciu pracy

    • koń zwalnia tempo ruchu

    • sztywny chód

    • odmowa ruchu naprzód

    • umiarkowane pocenie się

    • napięte i bolesne mięśnie zadu

    • mocz jest słomkowo-żółty

  • w postaci ciężkiej (mioglobinurii porażennej)

    • zwykle objawy występują 30 minut po rozpoczęciu lekkiej pracy

    • ta postać choroby może wystąpić po ciężkim porodzie

    • niepokój, „bojaźliwość”

    • nagła odmowa ruchu naprzód

    • trudności w poruszaniu tylnych kończyn

    • objawy kolkowe

    • mocz koloru kawy

    • napięte i bolesne mięśnie grzbietu i zadu

    • silne poty

    • wzrost temperatury wewnętrznej ciała

    • czerwone błony śluzowe

    • przyspieszony oddech i tętno

    • brak perystaltyki jelit

 

Co robić gdy podejrzewamy wystąpienie mięśniochwatu u naszego konia:

  • zapewnić koniowi spokojne miejsce i odpoczynek

  • nakryć konia derką

  • przeciwwskazany jest transport chorego zwierzęcia

  • obserwować, czy zwierzę oddaje mocz i jakiej barwy, ewentualnie spróbować pobrać jego próbkę czekając na przyjazd lekarza

  • w przypadku wątpliwości co do stanu zdrowia naszego konia - bezzwłocznie wezwać lekarza weterynarii

 

 

Konia, u którego podejrzewamy wystąpienie mięśniochwatu warto okryć derką, fot. foter.com

 

Zapobieganie

Mięśniochwat to choroba bardzo poważna, w przypadku której świetnie sprawdza się przysłowie "lepiej zapobiegać niż leczyć". Co więcej zbagatelizowanie jej objawów może spowodować gwałtowne pogorszenie się stanu zdrowia konia. 

Jak możemy zminimalizować ryzyko wystąpienia tej groźnej choroby?

  • konie, które mają przerwę w pracy powinny otrzymać mniejszą dawkę paszy

  • w dniu wolnym od pracy koń nie powinien pozostawać w boksie, ale mieć zapewniony ruch na padoku lub w karuzeli

  • konie po przebytej chorobie należy karmić paszami bogatymi w tłuszcze, a ubogimi w węglowodany

  • u koni z nawracającą miopatią wywołaną obciążeniem treningowym stosuje się czasem przed pracą środki farmakologiczne zmniejszające ryzyko wystąpienia choroby

 

 

 


 Autorką artykułu jest 
lek.wet. Aleksandra Falkowska, absolwentka 
Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, która swoje doświadczenie zdobywała w Niemczech m.in. 
w Gestuet Lewitz  i w Tierklinik Grossmoor.
Obecnie prowadzi własny gabinet weterynaryjny - Kopytko Vet