Co warto wiedzieć o sponsoringu sportowym?
W ostatnich latach można zauważyć wzrost popularności sponsoringu sportowego. W przypadku dyscyplin sportowych wymagających sporych nakładów finansowych do jakich należy jeździectwo, odpowiedni sponsor jest w stanie umożliwić rozwój kariery sportowca, np. poprzez finansowanie startów w międzynarodowych zawodach.
Sponsoring sportowy cieszy się zainteresowaniem zarówno wśród wielkich koncernów, jak również mniejszych przedsiębiorstw. Przewaga sponsoringu nad tradycyjną formą reklamy polega na tym, że nie budzi on naturalnych reakcji obronnych odbiorców, polegających na ignorowaniu tradycyjnej reklamy albo mimowolnej zmianie kanału telewizyjnego.
W Polsce wśród sponsorów w dyscyplinie jeździectwa pojawiają się tak znane i duże spółki jak PGNiG S.A., KGHM Polska Miedź S.A., Totalizator Sportowy Sp. z o.o., Albert Riele, Tauron Polska Energia S.A.
Rodzaje sponsoringu
Istnieje wiele rodzajów sponsoringu. Jako podstawowy wyróżnia się podział na sponsoring osobowy, sponsoring instytucjonalny, sponsoring projektowy.
Sponsoring osobowy może dotyczyć jednej osoby po stronie sponsorowanej (sponsoring indywidualny), jak również kilku osób lub nawet większej grupy (sponsoring grupowy albo zbiorowy). W przypadku sponsoringu instytucjonalnego przedmiotem działań sponsoringowych są nie osoby fizyczne, a konkretne organizacje (np. klub sportowy). Sponsoring projektowy dotyczy działań związanych z konkretnym wydarzeniem, przedsięwzięciem mającym charakter projektu, który jest realizowany dzięki funduszom sponsora.
Biorąc pod uwagę kryterium podmiotowe można wyróżnić np. sponsoring wyłączny, który dotyczy jednego podmiotu sponsorującego; współsponsoring zakłada uczestnictwo wielu podmiotów w sponsorowaniu danej osoby, klubu czy przedsięwzięcia; sponsoring wielopodmiotowy, który zakłada po stronie sponsorującej i sponsorowanej wielość podmiotów.
Z kolei, ze względu na przedmiot rozróżnia się:
a) sponsoring pieniężny przewidujący charakter pieniężny wszystkich świadczeń ze strony sponsora
b) sponsoring rzeczowy, w którym sponsor przekazuje sponsorowanemu określone rzeczy (np. odzież danej marki albo sprzęt sportowy) jako ekwiwalent za wykonanie czynności ujętych w umowie sponsoringowej albo w celu wykonania przez sponsorowanego czynności objętych umową sponsoringu
c) sponsoring usługowy polegający np. na zapewnieniu przez podmiot sponsorujący wykwalifikowanego personelu.
Szczególną formą sponsoringu jest tzw. umowa naming rights, która przewiduje, że właściciel obiektu sportowego udostępnia sponsorowi na określony czas i za określoną kwotę prawo do umieszczenia w nazwie obiektu nazwy firmy bądź określonej marki.
Bez względu na rodzaj sponsoringu, należy zawsze pamiętać, że najważniejsze jest sporządzenie prawidłowej umowy, która będzie realizować i chronić interesy obu stron.
Sponsoring jako umowa nienazwana
Umowa sponsoringu nie jest uregulowana przepisami prawa polskiego, jest tzw. umową nienazwaną, którą strony mogą zawrzeć na podstawie zasady swobody umów wynikającej z Kodeksu cywilnego.
W umowie sponsoringu należy precyzyjnie określić prawa i obowiązki sponsora oraz sponsorowanego, co w głównej mierze jest zależne od rodzaju sponsoringu.
W przypadku umowy o sponsoring osobowy lub pieniężny, zobowiązaniem sponsora będzie przekazanie sponsorowanemu określonych środków finansowych jak również np. dostarczenie materiałów reklamowych sponsora.
Natomiast do zobowiązań sponsorowanego zawodnika należeć będzie poinformowanie opinii publicznej o finansowaniu lub współfinansowaniu jego aktywności sportowej przez sponsora poprzez popularyzowanie oznaczenia indywidualizującego sponsora np. w wyniku umieszczenia logo sponsora w umówionych miejscach, w kontaktach z mediami - do uwzględnienia w swych wypowiedziach informacji o sponsorze lub do wzięcia udziału w przygotowywanej przez sponsora kampanii reklamowej, z wykorzystaniem wizerunku oraz imienia i nazwiska sponsorowanego zawodnika. Do zobowiązań sponsora może należeć również dostarczenie materiałów reklamowych sponsora, natomiast do zobowiązań sponsorowanego zawodnika dbałość o wizerunek sponsora i rozpoznawalność jego marki.
W umowie można przewidzieć także zakaz zawierania umów sponsoringu z innym podmiotem konkurencyjnym dla każdej ze stron oraz obowiązek powstrzymywania się od wszelkich działań, które mogłyby narazić renomę kontrahenta.
W przypadku gdy sponsor w zamian za swoje świadczenie chce wykorzystać wizerunek zawodnika będącego członkiem kadry narodowej albo reprezentacji olimpijskiej, należy pamiętać, że będzie musiał zwrócić się o zgodę do podmiotów innych niż sam sportowiec. Zgodnie z ustawą o sporcie członek kadry narodowej udostępnia, na zasadach wyłączności, swój wizerunek w stroju reprezentacji kraju polskiemu związkowi sportowemu, który jest uprawniony do wykorzystania tego wizerunku do swoich celów gospodarczych. Natomiast członek reprezentacji olimpijskiej udostępnia, na zasadach wyłączności, z chwilą powołania do reprezentacji olimpijskiej, swój wizerunek w stroju reprezentacji olimpijskiej Polskiemu Komitetowi Olimpijskiemu. Jeżeli sponsor będzie zainteresowany wyłącznie rozpowszechnianiem wizerunku sportowca w strojach innych niż uniform reprezentanta kraju lub członka reprezentacji olimpijskiej, wówczas konieczna jest wyłącznie zgoda samego sportowca.
Sponsoring a podatki
W wyroku z dnia 26 marca 2009 r., sygn. I SA/Go 22/09, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uznał, że wydatki związane z realizacją umowy sponsoringu poniesione przez podatnika należy zakwalifikować jako koszty uzyskania przychodów.
Aby Urząd Skarbowy zaakceptował wydatek poniesiony na rzecz podmiotu sponsorowanego jako koszt uzyskania przychodu, przedsiębiorca za przekazane sponsorowanemu kwoty powinien otrzymać świadczenie wzajemne, polegające np. na umieszczeniu logo czy nazwy przedsiębiorcy w umówionym miejscu. Świadczenie wzajemne oferowane przez sponsorowanego musi być równoważne, czyli jego wartość przeliczona na pieniądze powinna być równa kwocie wniesionej przez przedsiębiorcę. W razie wątpliwości/podejrzeń urzędu skarbowego co do prawidłowości wysokości kwoty odpisanej od przychodu, urząd oszacuje samodzielnie wartość świadczenia wzajemnego, jakie od zawodnika uzyskał sponsor, i na taki odpis zezwoli, a nadwyżkę potraktuje jak darowiznę.
Należy również pamiętać, że brak uwzględnienia świadczenia wzajemnego podmiotu sponsorowanego w umowie spowoduje, że organ podatkowy potraktuje zawartą umowę, nie jako sponsoring, lecz darowiznę.
Odpowiednie sformułowanie postanowień umowy sponsoringu jest zatem istotne nie tylko w celu uniknięcia wątpliwości co do wzajemnych oczekiwań stron dotyczących współpracy, lecz również z punktu widzenia prawa podatkowego.
Autorką artykułu jest:
Agnieszka Cwajna, radca prawny z wieloletnim doświadczeniem i znajomością branży jeździeckiej. Wspólnie z aplikantką adwokacką Anitą Garnuszek prowadzą stronę poświęconą tematyce prawnej związanej z jeździectwem Lexhippica.pl