Igrzyska Olimpijskie w Rio de Janeiro dostarczyły nam wielu wspaniałych emocji sportowych, ale również emocji związanych z wykryciem przypadków niedozwolonego stosowania substancji zabronionych. Na szczęście w próbkach pobranych od uczestników konkurencji jeździeckich zarówno w Londynie, jak i Rio nie wykryto niedozwolonych subtancji.
Niestety mimo wysiłków Światowej Agencji Antydopingowej (WADA), krajowych komisji do zwalczania dopingu w sporcie oraz organizacji sportowych, problem dopingu wciąż jest aktualny. Problem ten w równej mierze dotyka także profesjonalne jeździectwo.
11 sierpnia 2016 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o sporcie z dnia 7 lipca 2016 r. (Nowelizacja), która wprowadziła szereg zmian dotyczących przeciwdziałania stosowaniu substancji zabronionych i postępowania w przypadku wykrycia stosowania dopingu.
Jedną z głównych zmian jest wyłączenie stanowienia i realizacji reguł dyscyplinarnych dotyczących dopingu w sporcie spod wyłącznego uprawnienia polskiego związku sportowego przy jednoczesnym umocowaniu Komisji do Zwalczania Dopingu w Sporcie (KZDS lub Komisja) do ich stanowienia oraz zobowiązaniu polskiego związku sportowego do ich stosowania.
Jak wskazano w uzasadnieniu Nowelizacji „zmiana ma na celu ukształtowanie krajowych rozwiązań w zakresie stanowienia i realizacji reguł dyscyplinarnych dotyczących dopingu w sporcie w sposób zgodny z zasadami Światowego Kodeksu Antydopingowego”.
Ustawodawca wskazał, że w dotychczasowym stanie prawnym polskie związki sportowe były zobowiązane do ustanowienia reguł dyscyplinarnych dotyczących dopingu w sporcie, pomimo iż podmiotem właściwym do zwalczania dopingu w sporcie jest Komisja. W rezultacie związki sportowe były zobowiązane do przyjęcia do wewnętrznych porządków prawnych reguł stanowionych przez Komisję, tj. Polskich Przepisów Antydopingowych. Polski Związek Jeździecki przyjął Polskie Przepisy Antydopingowe z 2015 r. do porządku prawnego Związku podczas Walnego Zjazdu Sprawozdawczego Delegatów Polskiego Związku Jeździeckiego, który odbył się 18 maja 2015 r. Natomiast jak czytamy w uzasadnieniu, aktualnie zaledwie połowa polskich związków sportowych zakończyła proces implementacji i dlatego ustawodawca zdecydował się na nowe rozwiązanie.
Komisja będzie również organem uprawnionym do przestrzegania stanowionych przez siebie przepisów antydopingowych. Nowelizacja przewiduje bowiem uchylenie przepisu, który przewidywał uprawnienie polskich związków sportowych do realizacji odpowiedzialności dyscyplinarnej za stosowanie dopingu w sporcie w zakresie określonym w ich regulaminach.Aktualny stan prawny zakłada zatem możliwość rozstrzygania spraw o doping w sporcie przez panel dyscyplinarny działający przy Komisji na podstawie reguł stanowionych przez KZDS.
Nowelizacja przewiduje również wyłączenie stosowania przepisów rozdziału 9a ustawy o sporcie (Odpowiedzialność dyscyplinarna oraz rozstrzyganie sporów w sporcie) do postępowań dyscyplinarnych za stosowanie dopingu. To sprawia, że w sprawach z tego zakresu zastosowanie będą miały przede wszystkim regulacje stanowione przez Komisję.
Można uznać zatem, że na gruncie aktualnego stanu prawnego, postępowania w sprawach dopingowych w Polsce regulowane będą jednolicie (z wyjątkami wprowadzonymi przez przepisy intertemporalne) przez Polskie Przepisy Antydopingowe z 2015 r. (dostępne na stronie www.antydoping.pl), które zostały opracowane przez Komisję do Zwalczania Dopingu w Sporcie na podstawie Światowego Kodeksu Antydopingowego WADA z 2015 r.
Nowelizacja wprowadza również zmiany w zakresie definicji dopingu. Zgodnie z tą definicją za doping uznaje się m. in.
Niezależnie od powyższego, w sprawach z zakresu dopingu w sportach jeździeckich zastosowanie znajdą również przepisy ustanowione przez FEI. Zgodnie bowiem z art. 16 Światowego Kodeksu Antydopingowego z 2015 r. „w dowolnym sporcie, w którym we współzawodnictwie uczestniczą zwierzęta, federacja międzynarodowa dla tego sportu opracuje i wprowadzi przepisy antydopingowe dla zwierząt uczestniczących w tym sporcie (…)”. Międzynarodowa Federacja Jeździecka opracowała zarówno przepisy antydopingowe obowiązujące jeźdźców, jak i przepisy antydopingowe dla koni.
Zgodnie z tymi przepisami, obowiązują one FEI, krajowe federacje, zawodników i ich personel – w przypadku ich członkostwa w FEI lub w krajowych federacjach lub uczestnictwa w wydarzeniach sportowych organizowanych przez FEI lub krajowe federacje.
Autorką artykułu jest:
Anita Garnuszek, aplikant adwokacki oraz doktorantka na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Wspólnie z radcą prawnym Agnieszką Cwajna prowadzą stronę poświęconą tematyce prawnej związanej z hodowlą koni i jeździectwem Lexhippica.pl
