W dobie tak wielkiego dostępu do wiedzy i badań nie od dziś wiadomo, że na równi z prawidłowym treningiem i dietą ważne jest też to, jak dbamy o nasze konie. Fizjoterapia to całościowe spojrzenie na pacjenta nie tylko na miejsce, które jest objęte problemem. Zadaniem rehabilitacji jest przywrócenie komfortu zdrowotnego, psychicznego i społecznego. Wszystkie są one ze sobą ściśle powiązane. Poza leczeniem przez lekarza medycyny weterynaryjnej należy swojemu kontuzjowanemu pupilowi zapewnić opiekę fizjoterapeutyczną. Pozwoli nam to na zachowanie dobrego zdrowia i samopoczucia konia podczas powrotu do pełnej sprawności. Fizykoterapia daje impuls organizmowi do szybszej regeneracji. Uszkodzenia szybciej się naprawiają, a nowe tkanki są zdrowsze, mocniejsze i mniej narażone na ponowną kontuzję.
W skład szeroko pojętej fizjoterapii wchodzi wiele zabiegów. Najpopularniejszymi stosowanymi dla koni są: terapia manualna bliżej wszystkim znana jako masaż, kinezyterapia czyli leczenie ruchem (ćwiczenia czynne oraz bierne) oraz fizykoterapia.
Terapia manualna
Stosuje się z powodzeniem u koni masując mięśnie (tzw. masaż np. sportowy lub głęboki). Należy pamiętać, aby rodzaj masażu dobierać odpowiednio do stopnia napięcia i pacjęta. Doświadczony terapeuta widząc i dotykając pacjenta będzie wiedział jakich technik i metod użyć.
Kinezyterapia dzieli się na ćwiczenia czynne oraz bierne. Ćwiczeniami biernymi w wypadku koni nazwiemy stretching ponieważ to my wykonujemy pracę, a koń pozostaje bierny. Czynnymi ćwiczeniami będą z kolei ćwiczenia streczingu za cukierkiem, kiedy to mobilizujemy konia żeby się rozciągnął próbując dosięgnąć smaczek. Kinezyterapią czyli leczeniem ruchem będą zdecydowanie zalecone przez terapeutę, ćwiczenia na lonży, lub odpowiedni sposób jazdy pod siodłem. Wszystko to w celu polepszenia stanu zdrowia, muskulatury konia.
Fizykoterapia
Fizykoterapia to dział w dziedzinie fizjoterapii wykorzystujący w celach leczniczych zachodzące zjawiska fizyczne. Działów fizykoterapii jest wiele, począwszy od darmowej helioterapii (czyli leczenia promieniami słonecznymi) skończywszy na drogich zabiegach hydroterapii.
Magnetoterapia specjalistycznym sprzętem może pomóc koniom cierpiącym na zwyrodnienia stawów i kręgosłupa. Pomaga przy zapaleniach stawów, regeneracyjne po kontuzjach i urazach, poprawia krążenie i wiele innych pozytywnych aspektów.
Ultradźwięki, bardzo dobrze sprawdzają się w rozbijaniu blizn, sprzyjają przyspieszeniu regeneracji uszkodzonych ścięgien pomagają na zmiany zwyrodnieniowe oraz na bóle stawów i kręgosłupa. Bardzo dobrze rozluźniają mięśnie oraz pobudzają ukrwienie danego obszaru.
Solarium z lampami infrared bardzo dobrze rozgrzewa konia, pozwala się rozluźnić, poprawia ukrwienie organizmu i zmniejsza sztywność mięśni po wysiłku.
Elektroterapia jest pomocna dla koni dotkniętych bólem grzbietu, które bardzo dobrze reagują na elektroterapię TENS. Jest to prąd impulsowy oddziałowujący na nerwy, który ma na celu zablokowanie odczuwania bólu przez organizm. Niestety działanie tego prądu jest dość krótkotrwałe i najlepiej stosować jednak schemat pozwalający na zabiegi raz dziennie w celu wywołania dłuższego efektu przeciwbólowego.
W wypadku fizykoterapii dla końskich pacjentów z powodzeniem stosuje się również terapię laserami. Lasery radzą sobie z trudno gojącymi się ranami, sprzyjają polepszeniu metabolizmu komórek oraz pobudzają do reorganizacji i naprawy głęboko położnych struktur.
Metodą zyskującą coraz więcej zwolenników jest kinesiotaping. Jest to oklejanie specjalnymi taśmami, które nie mają same w sobie żadnych substancji leczniczych. Ich działanie zależy od wprawy osoby wykonującej klejenie, np. można uzyskać zmianę napięcia mięśniowego, skorygować, zadziałać przeciwbólowo bądź przeciw obrzękowo. Tę metodę powinni stosować tylko specjaliści.
Zabiegi fizjoterapii mają na celu pobudzić w organizmie procesy naprawcze. Odpowiednio dobrane rodzaje zabiegów, intensywność i częstotliwość pozwalają na skrócenie czasu jaki występuję w normalnym cyklu w naturze. Metody zoofizjoterapii są metodami leczniczymi stosowanymi na ludziach natomiast przeniesionymi na zwierzęta.
Należy mieć świadomość, że decydując się na pomoc w postaci fizjoterapii, trzeba brać pod uwagę serię zabiegów, a czasem nawet kilka serii. Zabiegi wykonywane w serii są najskuteczniejsze. Warto też doradzić się fizjoterapeuty jakie proste ćwiczenia (czy to pod siodłem, na lonży, czy w boksie) możemy sami wykonywac na codzień.
Kiedy zgłosić się do zoofizjotrapeuty?
Najlepiej jest rozpocząć zabiegi jak najwcześniej po zdiagnozowaniu pacjenta przez weterynarza. Takie postępowanie daje najlepsze efekty. Najlepiej zwrócić się o pomoc do dyplomowanego terapeuty, który przeszedł odpowiednie kursy. Powierzanie dobra swojego konia osobie nie mającej odpowiedniej wiedzy może być ryzykowne.
Należy pamiętać że fizjoterapia jest uzupełnieniem dla leczenia przeprowadzanego przez lekarza medycyny weterynaryjnej, a nie zastępstwem!
Fizjoterapia to nie tylko pomoc koniom po kontuzjach i urazach, bądź zmagających się z problemami ze strony układu mięśniowo szkieletowego. To też jest forma odnowy biologicznej dla sportowych koni, które są poddawane wysiłkowi podczas zawodów i treningów. Odnowa po treningu pomoże przeciwdziałać mikrourazom, pozwoli na szybszą regenerację organizmu oraz mięśni. Wizyty fizjoterapeuty i konsultacje w tym zakresie to nie zbytek luksusu, tylko dbałość o naszego partnera. Dbajmy o nasze konie!
W kolejnych częściach z tego cyklu będziemy omawiać będziemy szczegółowo rodzaje terapii manualnej i fizykoterapii. Zapraszamy!
Autorką artykułu jest:
Agata Siczek, licencjonowana zoofizjoterapeutka specjalizująca się w fizjoterapii koni, posiadaczka miedzynarodowych uprawnien Kinesio Taping Equine. Prowadzi konsultacje w zakresie biomechaniki i fizjoterapii wierzchowców w całej Polsce oraz
stronę www.masazkoni.eu
